Topstukken in de Koninklijke Bibliotheek
In mei 2020 kwam ik in dienst bij de Koninklijke Bibliotheek in Den Haag om aan de slag te gaan met de digitale topstukken van de KB; concreet ben ik sindsdien bezig om data, beelden, audio en ook teksten te zetten op de verschillende Wikiplatformen (Wikidata, Wikimedia Commons, Wikipedia, Wikisource). De vraag waar ik een antwoord op probeer te vinden: hoe kunnen we er als KB voor zorgen dat we via de Wikiprojecten het hergebruik stimuleren van data en beeld van al het moois dat we binnen de KB hebben. En wat kom ik op die zoektocht een mooie schatten tegen!
Om het makkelijker te maken om de beelden van topstukken te downloaden is het webteam hard bezig om bij ieder digitaal bladerboek op de kb-website een downloadlink te tonen. Op deze manier kunnen geïnteresseerden direct de losse beelden (en vaak ook de boekopeningen) in hoge resolutie downloaden van Wikimedia Commons.
Inmiddels zijn de basisdata van alle topstukken op Wikidata vermeld; waarbij nadrukkelijk is vermeld via P195/Collectie dat het een topstuk van de Koninklijke Bibliotheek betreft.
Hierdoor is het dan ook inmiddels mogelijk om via het SPARQL endpoint van Wikidata alle basisdata te verkrijgen van — en over — de zeventig topstukken. Ik gebruik zelf de volgende eenvoudige SPARQL-query om een overzicht te genereren van de topstukken.
Naast het maken van eenvoudige Listeria-lijst met alle topstukken en de waardes die je wilt achterhalen van de topstukken, kunnen de data ook als basis dienen voor interessantere en uitgebreidere functionaliteiten. Zo ben ik o.a. een visuele (en dynamische) tijdslijn aan het maken op basis van de publicatiedata van de topstukken. Deze tijdslijn is nog niet helemaal gereed (wel bijna!), maar het is interessant om door de tijdslijn te kunnen scrollen. Het geeft een hele nieuwe blik om de topstukken op deze wijze naast elkaar gepresenteerd te zien. Idealerwijs zou het in de komende maanden mogelijk zijn om vanuit de tijdslijn door te klikken naar de informatie over het werk op kb.nl of naar het juiste wikipedia-artikel.
De komende maanden zullen de basisdata op Wikidata verder worden uitgebreid. Zo kun je bijvoorbeeld bij ‘Hot printing’ al zien dat iedere print en elk gedicht van dit druksel al een eigen wikidata-item heeft. Bij ieder item is natuurlijk naast de data ook de desbetreffende afbeelding van het werk te vinden. Ook op Commons — waar ik de hoge resolutiebeelden van dit prachtwerk heb geüpload — worden omgekeerd bij de structured data ook weer een verwijzing gemaakt naar het Wikidata item.
Onder de afbeelding van bijvoorbeeld deze print ‘Vrouw in het groen’ van Werkman worden met behulp van het sjabloon {{Artwork}} en alleen het Q-id automatisch de data van het bijbehorende wikidata-item getoond.
Omdat ik geen fatsoenlijk einde aan dit bericht kan breien, dacht ik maar af te sluiten met — naar mijn idee! — een van de leukste afbeeldingen die ik deze maand tegenkwam. Met o.a. de uitleg om een “tuinmand versierd met uit fijn touw vervaardigde vorkranden’’ kan iedereen de komende aan het handwerken.
